Tanger                            15 - 22 Oktober 2006          Logstand: 2106


De passage van de straat was een hele belevenis . Wij voeren vanaf Soto Grande langs het Engelse Gibraltar via het Spaanse Tarifa de Atlantische oceaan op. Nautisch gezien is het een lastig stuk water waar verschillende stromingen door elkaar lopen. Er staat altijd een stroming van zout naar minder zout, de getijde stroming is uiteraard afhankelijk van het getij en wisselt dus steeds van richting en de wind veroorzaakt een behoorlijke oppervlaktestroming die nog een dag langer door staat nadat de wind weg is. Als je dat goed uit kient kun je in 5 uur over steken naar Tanger, maar we hebben ook mensen gehoord die er twintig uur over gedaan hebben omdat de wind west was en ze dachten er wel tegenop te kruisen! Zo'n 45% van het jaar is de wind west. Oosten wind komt ook over gemiddeld 45% van het jaar voor. De laatste 10% is voor windstiltes en variabele wind. De laatste weken was het steeds maar west en juist toen onze opstapper Ron was vertrokken draaide de wind naar het oosten. 1 dag later hebben we daar gebruik van gemaakt en zijn met Tanger als bestemming vertrokken . Bij de enorme rots van Gibraltar liggen veel schepen voor anker. In de straat is het net zo druk als het engels kanaal. Soms denk je: "is dit nu alles" een half uur later zie je 12 schepen om je heen! We mikken de stroming precies volgens de pilot uit en zijn op het meest gunstige moment voor de ingang van de straat. Als je de noordkust blijft volgen zal er een westelijke stroom lopen terwijl het hoofdvaarwater oost is! Helaas, hoe dicht we ook langs de kust varen, geen stroom mee gehad. Wel de wind dus, 4-5 Bft. We melden ons via de marifoon bij Tarifa Radio om het hoogwater tijdstip nog eens na te vragen. De operator wil van alles weten en meldt uiteindelijk na lang wachten een tijdstip dat maar een kwartier afwijkt van het onze. Dat klopte dus in ieder geval. Bij Tarifa staat altijd een versterking in de wind van 2 Bft. Het komt omdat de doorgang tussen land daar het smalst is, waardoor een trechter effect ontstaat. "Dat is leuk wedstrijdgebied", denk ik bij mijzelf, een stukje omvaren levert meer wind op! Het klopt exact, de golven bouwen hoger op en we rollen de fok een stukje in en steken een rif . Dolfijnen hebben er lol in en begeleiden ons naar het westen. Wel een uur blijven ze om ons heen zwemmen terwijl de boot steeds wilder heen en weer zwiept. Dan liggen we dwars van Tarifa en zijn er maar twee meelopende schepen te zien. We steken schuin de scheepvaartroute in en leggen de haven van Tanger voor. De grondkoers wijkt zo'n 35 graden van de magnetische koers af. De grondsnelheid vliegt naar de 8-9 knopen. Geweldig om zo hard te varen met onze stalen schuit. De kruising van de scheepvaartroute gaat goed, de twee schepen lopen nog vóór ons langs en inkomend is er niks. Een vreemde gewaarwording dat midden in de straat de wind opeens weer afzwakt terwijl we twee mijl terug zo veel op de kont hadden. De avond valt vlak voor de haven van Tanger en het is al tegen negen uur. Een soort Friso (Havenmeester van WSV Almere) in lange jurk wacht ons op: "Welkom in Tanger, it's 7 o clock here and the customs will come to you! Please stay a board" Dat is dus 2 uur winst (of extra inspanning) deze dag. Een luidspreker roept de bevolking op voor het gebed, het is Ramadan en we zullen weinig te eten vinden in het openbaar . De "Friso" hebben we nooit meer gezien.

Tanger is een smerige stad, en vooral in de haven is het een stinkende vuile troep. De avond valt als we er aankomen. Er zijn twee havenhoofden, (rood en groen) waarvan de rode openbaar gebied is. Aan de groene grenst het haventerrein waar de bewaking de toegang regelt. Onze boot ligt daar precies tussenin, als het ware in een driehoek, en onze steiger grenst aan het groene havenhoofd. Op de rode pier zitten altijd wel zo'n 30 - 50 jonge jongens. Ze roepen en fluiten wat en soms zie je er 1 of twee opeens in het water liggen om met een plastic zak (hun kleding) naar de overkant te zwemmen. Ze proberen daar onder een vrachtwagen te klimmen of ongemerkt op de veerboot te komen. De steiger waar wij aan liggen is verbonden met de groene kant, en zeer regelmatig worden er "charges" uitgevoerd om ze weer van het terrein af te jagen. Soms worden ze opgepakt en in een busje gestopt, maar het helpt natuurlijk niks. Wel wat angstig om van dichtbij mee te maken . Laatst dreigde een jongen opgepakt te worden vanaf de groene pier, hij werd achterna gezeten en kon geen andere kant meer op dan de plomp weer in. Hij leek niet te kunnen zwemmen (of zou hij dat spelen?) Langzaam haalt hij toch weer de rode pier. Ook was ik eens op de kade aan het rondkijken. Komen er opeens een stuk of zeven jongens aangerend met eentje op 100 meter er achteraan. Ik schrok er even van maar de hele stoet ging mij voorbij en de jongens waren sneller en wisten te ontsnappen! We maakten ons even zorgen met zo'n mooi jacht dat misschien ook naar Europa gaat? Veel vragen hier en daar leverde echter op dat we daar niet bang voor hoefden te zijn. Ze durven geen misdaad te plegen, dus zeker geen boot te stelen of af te dwingen, want daar staan hoge straffen op. Toch hebben we voor vertrek maar even de bakskist (bergruimte) maar even gecheckt ;-).
Het is er ook vies, het stinkt vaak naar riool, diesel drijft op het water en rotte vis komt regelmatig langs drijven, aggregaten draaien in het holst van de nacht soms uren lang zonder uitlaat, vrachtwagens protesteren zelfs midden in de nacht met hun claxons als de douane te traag werkt (en dat werkt natuurlijk averechts) en vlak naast onze boot staat een scan apparaat dat vrachtwagens doorlicht alsof je een ct scan ondergaat. Het apparaat is gemonteerd aan een vrachtwagen die geheel automatisch voor en achteruit rijdt. Daarbij gaat constant een alarm af. Een tweede sirene loeit als de scanner actief is, elke tien minuten wordt er wel een vrachtwagen gescand tot de veerboot vol is! Vol trots vertelde een bewaker laatst dat ze weer een truck hadden gevangen met dertig kilo hasj .

De tweede dag
in Tanger ontmoeten we Driss, een gepensioneerde Marokkaanse weduwnaar van 61 jaar die 35 jaar bij een bank in Amsterdam heeft gewerkt. Ik vertelde een probleem te hebben aan de aandrijfas onder de boot. "Dat regelen we wel! Kom morgen nou maar eerst eens mee dan laat ik jullie de mooiste plekjes van de stad zien!" De volgende morgen staat zijn auto voor ons klaar en laat hij ons de hele Atlantische kust rond Tanger zien, evenals zijn huis met grote tuin, twee werklui en een zwembad. Een spraakwaterval valt over ons heen en vooral aanprijzingen over zijn bezittingen en de mooie dingen en rijkdommen van zijn land! Het uitzicht vanaf de kust en de oceaan is prachtig, het grenst aan rijke villa's omringd door hoge stenen muren. Tussen de muren door loopt een weggetje en als we het aflopen kunnen we op de oceaan en de kustlijn kijken. Het is wel een paar honderd meter hoog en te steil om af te dalen. Onderaan de steile rotswanden blijken mensen in een soort hutten te wonen op enkele meters kale grond waar wat kleinvee rondstruint.

Een dag later

maken we nog een lange rit langs de kust van de Middellandse Zee. Het is wederom een prachtige tocht en we komen op plekjes waar we anders nooit gekomen waren. Op het laatst (morgen ga ik jullie meenemen naar...) hebben we er wel een beetje genoeg van. We bieden hem een etentje aan als bedankje, maar door de Ramadan is daar niks aan en slaat hij het af. We spreken af hem te bellen als we in Mohammedia zijn, dan komt ie misschien weer langs, omdat zijn broer daar ook woont en dineren we daar omdat de Ramadan dan voorbij is.

Lokale gewoontes
Het is Ramadan in Marokko en dat duurt tot het einde van november. Wij merken dat vooral aan de eetgelegenheden. Overdag na een paar uur lopen krijgen we soms wel trek in wat eten. We hebben ontdekt dat een afgelegen Amerikaanse Hamburgergigant (zie foto) zich niks van de Ramadan aantrekt en vrolijk hamburgers verkoopt op een terras met fraai uitzicht over de stad. Restaurants zijn 's avonds wel open maar met weinig toeristen zit je dus gewoon in je uppie in een lege tent. Inkoop in de keukens zal daar ook wel op afgestemd zijn. De mensen worden ook chagrijnig. Op een druk verkeersplein proberen enkele agenten enigszins orde in het verkeer te krijgen. Met zweet op de kop en een versleten fluitje snauwen ze iedereen opdrachten toe die meestal al in gang zijn gezet. Als ik een foto van het geheel maak staakt 1 agent spontaan zijn werk en komt op me af gelopen. ¨If you like photo you must ask me first¨ klinkt het bestraffend. Ik kan het niet laten een smoesje te verzinnen en zeg koel dat ik juist het plein wou fotograferen. ¨Dan doe je dat nu maar" is zijn reactie. ¨Ja kom nou, dan krijg ik straks je collega zeker op m'n dak! Dan valt de avond en mag iedereen eten. Marktkooplui kruipen op straat neer rond een pruttelend potje. Wij duiken een restaurantje in en vragen om "local food". We krijgen het maal dat iedereen bij zonsondergang eet: brood, harira (maaltijdsoep) drinkyoghurt, koekjes en dadels. Een buurtafel geeft spontaan een pak jus d'orange weg. Voor couscous kun je beter na de ramadan komen!

Medina
Zolang de zon aan de hemel staat horen we elke twee uur een oorverdovend geroep uit de luidsprekers van de moskees komen. Het zijn de oproepen voor het gebed. Daarna zien we hele volksstammen naar de moskee gaan. De medina (ommuurde oude binnenstad) maakt een echte Marokkaanse indruk op ons. Het zijn kleine straatjes met heel veel mensen waarvan veel kooplui die brood, groente, rauw vlees, sieraden, gsm en radio apparaatjes, mooie schalen en kleden verkopen. Ze hebben soms een klein winkeltje, anderen verkopen gewoon vanaf een kar of de straat. De straatjes zijn smal en 's avonds karig door gloeilampen verlicht. De bevolking, en met name de ouderen zijn gekleed in traditionele kleding. Hoofddoeken, lange jurken (Djellaba's) en slippertjes aan de voeten. Syl past haar kledij zo goed mogelijk aan: het haar en de huid zo goed mogelijk bedekt, maar enkele blonde lokken verraden haar nationaliteit waardoor ze wordt aangegaapt alsof ze vanaf Mars komt. Een keertje gaat zij alleen de stad in om eten te kopen. De gedienstige verkoopster van traditionele Marokkaanse pannenkoekjes en brood corrigeert haar keuze. Het blijkt erg aardig want nog nooit hadden we zulk lekker vers brood. Ook koopt ze groentes en vlees om een Marokkaanse stoofpot (Tajine) mee te maken. Heerlijk zo'n internationale kok aan boord!

Techniek
Op de schroefas van de boot zit geen anode meer omdat de Turkse monteurs er een type met verkeerde schroefdraad en teflon tape (!) op hadden gezet. Nu hebben we de juiste aan boord en van Driss mogen we de duikuitrusting lenen. Ik heb wel eens een proefduik gemaakt en in militaire dienst een cursus adembescherming van 1week gedaan maar vind het toch nog wel spannend. Aan de andere kant vind ik het aanbod erg aantrekkelijk om het probleem op te lossen en beschadiging van de schroefas door corrosie te voorkomen. De duik valt vies tegen. De haven is vies en het water schat ik op zo 'n 15 graden, als ik uit het water kom zal het koud zijn. Als ik afdaal naar de as zie ik aanvankelijk helemaal niks, zo vuil is het water. Als ik op de tast de schroef gevonden heb en begin te werken komt opeens een grote vis tussen mij en de boot door zwemmen. Die is dat vast niet gewend, zo'n enge man naast een boot maar ik ben degene die het meest schrikt. Gelukkig kan ik de anode er redelijk snel op schroeven en met goed gereedschap aantrekken. Hij past nu perfect en ik kom blauw van de kou (of was het de olie die in de haven drijft?) weer het water uit. Bibberend en slechts in zwembroek gehuld wil ik het douchegebouw in. Een fanatieke bewaker weigert mij de toegang! Na het sleutelwoord "Netjer" mag ik dan toch doorlopen naar het splinternieuwe gebouwtje, met prachtige douches maar ook met kakkerlakken, brr...
Yachting Club Tanger
We proberen de balie van de administratie te bereiken voor het ruilen van een clubvlag. Een bewaker houdt ons tegen en een uur later mogen we de administrateur spreken. Hij laat even vlug de vergaderzalen zien. Rood pluche en gepoetst messing, alsof je Carré binnenstapt, dure aankleding en een hoog comfort. 103 leden is de club rijk en er zijn 40 ligplaatsen. Ieder lid betaald 10.000 Dirham wat ongeveer duizend euro is. Zeilers zien we er nauwelijks. Het lijkt ons meer een status symbool dan watersport. Van Driss horen we later dat er nogal wat opschudding in de club is. De president luistert niet naar de leden en legt geen financiële verantwoording af. Een clubvlaggetje hebben ze niet in huis, misschien over een week! Het lijkt wel een vereniging! Dat we zo ongastvrij ontvangen worden vind hij belachelijk. Over de vluchtelingen wil hij liever niet praten en over de bedelaars zegt hij dat wij in Nederland gewend zijn dat de slechtst bedeelden door de overheid in leven worden gehouden. Hier moeten de mensen dat zelf doen, doe je dat niet dan overleef je hier niet!

Vertrek
Vlak vóór we vertrekken om de kust af te zakken gaan we nog even de Medina (oude stad) in om brood te kopen en zien we een mooi klein brommertje staan. Geen Yamaha Choppy, maar een Honda Chaly die er wel erg veel op lijkt. De eigenaar wil 'm wel verkopen. We hebben er even over nagedacht, maar hij was toch nog wel duur en we zouden nog flink moeten afdingen... Op de terugweg wenk ik opeens naar Syl: zag je dat?! Ze kijkt opzij en ziet een herenkapper waar net iemand geschoren wordt. Ja, ze ziet het, so what? Een Yamaha choppy!!! En ja hoor, voor de kapper zitten een paar mannen op een bankje vóór een echte Choppy. En ja, ook zij willen 'm wel verkopen. Maar lager dan 700 euro wil hij niet gaan, terwijl er toch 20.000 km op de teller staat. Dat is wel heel veel... Ze melden nog dat ze 'm in Gibraltar gekocht hebben. We hadden al eerder gehoord dat ze daar te koop waren, maar dat geloofden we eigenlijk niet. Gibraltar is toch een heel rijk staatje, wat moeten ze daar nou met die oude brommertjes? Maar, gesteund door onze nieuwe vriend Driss besluiten we toch nog maar even op en neer te gaan naar Gibraltar! De oversteek is rustig, de klok gaat weer twee uur vooruit en als we aankomen is het nog vroeg in de avond terwijl we de hele tocht in het donker varen. De oversteek is een makkie, de stroming blijkt steeds véél sterker naar binnen (Midd. Zee) te staan dan naar buiten (oceaan). Er staat geen wind en met de stroom mee . Als je dat goed uit kient ben je in 5 uur over. Naar het westen is wat lastiger. De wind staat steeds vaker west en de stroming is sterker naar oost dan naar west, omdat er een zouter gehalte is in de middellandse zee dan op de oceaan en de wind veroorzaakt ook stroming.