'Liquid Aloha' is de slogan van de bierbrouwerij die we hier op de The Big Island of Hawaii hebben gezocht. Het is een term die alles zegt over dit eiland dat we steeds een beetje beter leren kennen. 'Aloha' gebruiken de locals veel en vaak: als begroeting en als uiting van hun relaxte levensstijl. En dat ze hier ook wel van een lekker drankje houden (ja, ook non-alcoholische verse vruchtensappen) zien we overal om ons heen. Je begrijpt het: wij hebben de term liquid aloha ook omarmd. 

Nieuwe stek
De eerste twee weken hebben we vooral de noordkant van The Big Island verkend. We zijn daarna 'verhuisd' naar een nieuwe benedenwoning in het zuidwesten van het eiland. Hoewel deze nieuwe stek maar zo'n 35 km zuidelijker ligt, komen we in een hele andere wereld terecht. Het zwarte lavalandschap maakt plaats voor groene hellingen vol met kleine koffieplantages en fruitbomen. Er zijn meer kleine dorpjes en het oogt allemaal wat gezelliger en gemoedelijker. Maar het lijkt ook drukker. Gelukkig staat ons nieuwe huis op een heerlijk rustige plek. We bewonen opnieuw een benedenverdieping van een prachtig vrijstaand huis. Vanaf onze lanai zien we de zee van iets dichterbij dan bij ons andere appartement. En dat betekent dat het hier ook iets warmer is. 

Groot met vele microklimaten
Dat The Big Island echt groot is hebben we inmiddels ook ervaren. We rijden heel wat kilometers af om alle bezienswaardigheden te kunnen zien. Toch hebben we er geen spijt van dat we twee keer aan de westkant verblijven. De oostkant is de regenkant. En dat betekent vrijwel dagelijks urenlange motregen of flinke plensbuien. Ook aan de westkant regent het regelmatig, maar direct aan de kust is het (zeker in de ochtend) vrijwel altijd zonnig. Rij je een paar honderd meter landinwaarts (en dan ga je bijna altijd direct heuvelop) dan neemt de bewolking snel toe, net als de kans op regen. En zo komt het dat de stad Kona aan de westkust een van de droogste van de hele VS is, en Hilo aan de oostkust een van de natste. Heel bijzonder al die microklimaten.

Tochtje langs de zuidkust
Op Marjolein's verjaardag maken we een mooie tocht langs de zuidkust. Te beginnen met een lekkere kop Kona-koffie en een macademia-gebakje. Smullen! Als eerste rijden we naar South Point: de meest zuidelijke punt van alle staten van de VS! Om hier te komen slaan we van de hoofdweg af en rijden dan nog zo'n 35 km naar 'het einde van de wereld'. Niet verbazingwekkend is het landschap er ruig, winderig en desolaat. Enkele moedige jongeren springen van de rotsen om vervolgens via een roestige ladder weer omhoog te klimmen. Niet voor watjes.

Lunchen doen we die dag in Na'ahelu, het meest zuidelijke stadje van de VS in, hoe kan het ook anders, in het meest zuidelijk gelegen restaurant van de VS. Het is een typische Amerikaanse diner en natuurlijk lunchen we met een... hamburger! Na'ahelu is een klein dorpje, waar vele oude vervallen panden staan. Het geeft het plaatsje een bijzondere sfeer. 




Next stop is Ponalu'u black sand beach. We hebben al eens vaker zwarte lavastranden gezien en hadden hier niet zo'n hoge verwachting van. Maar al snel zien we dat dit strand een 'magical place' is. Het zand is werkelijk gitzwart. Het bestaat uitsluitend uit lava-gruis en is niet vermengd met koraal of ander zand. De mooie gevormde baai is omgeven door palmbomen en een meertje. Op het strand liggen heel wat green turtles te zonnen. Gelukkig is het wat bewolkt en is het zand daardoor niet zo heel erg warm.We ploffen even neer in het zand en genieten, al starend over het water, van deze mooie plek.

Nieuwe baaien, nieuwe stranden
Het zuiden van The Big Island staat niet bekend om zijn mooie stranden, maar wel om zijn betere snorkelplekken. Een van de eerste baaien die we zien is die van Kealakakua. Prachtig, maar veel te ruig voor ons om het water in te gaan. We gaan daarom naar Ho'okeena Beach. Het heeft een grijs strand (mix van lava- en koraalzand) en zelfs een camping. Aanvankelijk waren we van plan om alles te kamperen op Hawaii, maar na het zien van verschillende kampeerplekken hebben we deze optie maar volledig geschrapt. De voorzieningen zijn ronduit slecht, het ziet er armoedig uit en voelt ook niet veilig (criminaliteit is hier best hoog). Ook van Ho'okeena, de beste camping van het eiland, zijn we niet onder de indruk. 


Dan maar kijken hoe het er hier onder water uitziet. Erwin gaat eerst snorkelen. Ziet redelijk wat vissen, maar koraal is er niet. Tja, wat snorkelen betreft zijn we natuurlijk ook vreeslijk verwend. Marjolein gaat ook maar even. Na 10 minuten wordt de zee ineens ruig en het water erg troebel. Mar probeert naar de kant te komen, maar wordt op een van de scherpe lavarotsen geworpen. Auw! Een flinke jaap in haar hand maakt dat dit strandbezoek ten einde is. Snel de wond ontsmetten en verbinden. Dat wordt voorlopig niet meer zwemmen... Volgende keer maar naar Kahalu'u, waar strandwachten zijn om je te waarschuwen. En voor een echt strandbezoekje maar weer terug naar onze favoriete Kukio Beach.

Volcano 
Highlight van de The Big Island is een bezoek aan Volcano National Park. We stappen hiervoor vroeg in de auto. De entree van het park ligt zo'n 150 km verderop... De belangrijkste bezienswaardigheden liggen langs de Rim Road, een rondweg om de gigantische Helema'uma-krater van de de Kilauea-vulkaan. Deze vulkaan is de meest actieve vulkaan van de hele wereld!!! Dagelijks staat de crater te stomen en te bubbelen. Sinds 2008 komen er ook giftige gassen en deeltjes uit deze Helema'uma Crater. De Rim Road is sindsdien voor de helft afgesloten en niemand weet of de weg ooit weer open gaat. 

Ook op andere plekken in de vulkaan zijn er 'vents' (openingen, breuken) waar nog lava uitkomt. Tot 2,5 half jaar geleden stroomde er zelfs dagelijks lava in zee. Een spectaculair gezicht. Maar dat is gestopt. Nu vloeit er 'alleen' nog lava bij de Pu'u O'o-vent. Een plek die te gevaarlijk is voor het publiek om te bezoeken, daar kunnen we (helaas) niets van zien. 



Dus we zijn op de meest actieve vulkaan van de wereld en kunnen geen lava zien? Nee!!! En dat is erg jammer, maar er zijn genoeg plekken om te bezoeken in het park: zoals het visitor center, het Jagger Museum, de steam vents, de sulphur banks, de lava tunnel (heel apart) en een paar prachtige korte wandelingen door schitterend regenwoud naar mooie uitzichtpunten op andere inactieve craters zoals de Kilaua Iki. Ook erg interessant zijn meerdere 'talks' door rangers: een verhaal over alle recente uitbarstingen (1924, 1959, 1972, 1986 en begin '90'er jaren) en een over de flora en fauna (over 'wandelende' varens en bomen die 'hun adem kunnen inhouden'). Hartstikke leerzaam. 

Maar hoogtepunt is toch wel het uitzicht op de enorme Helema'uma Crater. We zien de crater eerst 's morgens, als er nog niet al te veel bewolking is. En dan 's avonds als het donker is. Diep in de krater is een giga lavameer. 's Avonds kun je de weerkaatsing van de bloedhete lava zien op de wanden van de krater en in de vulkanische gassen die de crater uitstoot. We zien dus geen lava, maar zo voelt het wel. Wow, zeer indrukwekkend!

We vinden het nationaal park zo mooi dat we er een week later nog een keer terug gaan. Dit keer om een wat langere wandeling te maken bij de Kileaua Iki Crater. Zeer de moeite waard. We lopen eerst over de kraterwand: een regenwoud dat inmiddels weer bijna helemaal is hersteld na de zware uitbarsting van 1959. En dan over de lavavloer zelf. Pas dan krijg je een gevoel bij de enorme uitbarsting die hier moet hebben plaatsgevonden. Gedurende 5 weken lang spoot de lava zo'n 600 meter hoog te lucht in. Het duurde 35 jaar voordat alle lava solid genoeg was om overheen te lopen. En nog steeds is het warm op diepte. Na een flinke bui zie je overal steam vents die het regenwater weer doen verdampen. 

Back to Hilo
In onze eerste weken zijn we naar Hilo geweest, maar hebben we niet alles kunnen zien. Reden dus om nog een keertje terug te gaan. Dit keer zijn de weergoden ons niet zo gunstig gezind (maar we mogen helemaal niet klagen hoor, tijdens al onze andere uitstapjes hadden we prachtig weer). Zodra we de oostkant van het eiland bereiken komen er mist- en regenwolken binnen drijven. De Waipio Valley Lookout zien we daardoor maar voor de helft. De bovenste helft van de prachtige bergen en valleien ligt in de wolken. Helaas, maar dat hoort er een beetje bij. De wandeling naar beneden laten we daarom ook maar voor wat het is. We rijden door naar Honoka'a voor een bakje koffie. Ooit was dit de derde grootste stad van Hawaii! Maar begin jaren '90 kwam de klad in de suikerriethandel en raakte het stadje wat in verval. Inmiddels gooien ze het er over een andere boeg en worden er veel organic veggies verbouwd. De nieuwe hype... 

Als we aankomen bij Laupahoehoe Point regent het inmiddels pijpenstelen. Toch stappen we er even uit om de ruige kustlijn te bekijken. Heel wat schepen zijn hier in moeilijkheden gekomen. Een tsunami in 1946 veegde zelfs een hele school weg, tientallen kinderen overleefden het niet. Heel triest. Een monument herinnert aan dat moment. Sindsdien is het dorpje naar hogerop verplaatst. 

De kustroute laat tropische vallei na vallei zien. Het is zeer groen met uitbundig groeiende varens en allerhande uit de kluiten gegroeide kamerplanten. Overal komen watervalletjes tevoorschijn. We rijden delen van de oude highway waar de jungle af en toe zelfs over de weg groeit. Het is echt prachtig om te zien. Zelfs als het regent (want dat hoort nu eenmaal bij dit regenwoud). Toch laten we de Akaka Falls maar voor wat ze zijn. Bij de lookout regent het zo hard dat je werkelijk binnen enkele seconden al doorweekt bent. 



In Hilo is de regen inmiddels overgegaan in een steady drizzle en kunnen we buiten op een overdekt terrasje genieten van onze poke-lunch. Vorige week waren we hier ook: de lekkerste verse vis van het hele eiland! We sluiten deze dagtocht af met een bezoeken aan de macademiafabriek van Mauna Loa. Hawaii is (met o.a. Australië) een van de grootste exporteurs van macademianoten ter wereld De self guided tour valt wat tegen: door een paar grote ramen mogen we in de fabriek kijken, korte video's geven wat uitleg. Maar zelfs dat duurt voor veel Amerikanen al te lang. Er zijn een paar bussen met cruise ship-gasten gearriveerd die zo'n beetje door de fabriek en de winkel rennen. Ons aan de kant duwend, geheel in hun eigen wereld. Alsof ze nooit te eten krijgen proeven ze van de macedemianoten (die echt heel lekker zijn) en kopen ze tassen vol merchandise. Dat soort publiek zullen we nooit aan wennen..... 

Heilige plaatsen
Ook dichterbij ons appartement zijn enkele bezienswaardigheden waar we even een kijkje nemen. Zoals in het Pu'uhonua Honaunau. In dit national historical park zien we de overblijfselen van wat ooit de Royal Grounds (16e eeuw) waren. De ligging aan het water is schitterend, het voelt er rustgevend. De tempel en houten beelden zijn replica's, maar de stenen muren zijn wel origineel. Het was ook een plek waar de Hawaians naar toe konden vluchten als ze de wet hadden overtreden. Deze 'place of refugee' beschermde je dan tegen de doodstraf. Tot op de dag van vandaag is het nog steeds een heilige plek.

Een andere heilige plek waar we een kijkje nemen is The Painted Chuch. Een heel klein kerkje gebouwd tussen 1899 en1904. Wat het kerkje bijzonder maakt zijn de bijzondere 3D-wandschilderingnen, geschilderd door een Belg. 
 
Tenslotte nemen we ook nog even een kijkje bij de tempel van Kona, de Ahu'ena Heiau. Ook hier zien we, net als bij Pu'uhonau, een house of spiritual power, drum house, oracle tower en temple images. De bijzondere spirituele cultuur lijkt soms ver af te staan van het dagelijkse even....

Het Puna-district
De laatste lange dagtocht die we maken gaat helemaal naar de zuidoostpunt van The Big Island: Puna. We gooien de tank nog maar eens vol voor weer een dagtochtje van zo'n 400 km. Het lijkt wel of alle alternatievelingen zich in het zuidoosten hebben verzameld. Dat is goed te zien in het dorpje Pahoa. Het lijkt wel of je hier middenin de flower power-tijd bent beland. Met bijbehorende aparte bouwwerken, kledingstijl, kapsels, eten, drinken en aloha-gedrag.... Wat een types lopen hier rond! Mensen zijn er ook redelijk op zichzelf, ze houden er niet van pottenkijkers (tja, moet je maar niet illegaal marihuana verbouwen). Wij vinden het prachtig en laten ons er niet van weerhouden om de kleurrijke pandjes van Pahoa te fotograferen. 

Vanuit Pahoa rijden we de highway 130 naar de kust. De weg eindigt nu 'in het niets'. Keer op keer hebben vulkaanuitbarstingen de weg beschadigd, de laatste keer in 1990. En toen heeft de overheid besloten de weg niet weer op te knappen. De laatste vulkaanuitbarsting heeft vrijwel het hele dorp Kapalana van de kaart geveegd. Her en der zijn mensen er inmiddels weer hun huizen aan het opbouwen. Een vreemd gezicht, op de desolate vlakte. Bij de new black sands beach (de enorme hoeveelheid lava creëerde een nieuwe kustlijn) wandelen we over meters gestolde lava naar een mooi uitzichtpunt langs de ruige kust. Bijzonder.

We rijden de kustlijn verder af met stops bij MacKenzies State Park (een plek voor de locals om te chillen) en Ahalahui State Park (een tide pool gevoed door zowel zoet als zout water waar we even een duik nemen). De smalle weg gaat verder door dik regenwoud. A very scenic drive indeed! Laatste stop van de dag is bij het Lava Tree State Park. Toen de lava door dit gebied raasde zijn de boomtoppen verbrand, maar de boomstammen zijn blijven staan en uitgehard. Vreemde stompjes decoreren er nu het landschap.




Samenvattend
Een maand lang hebben we The Big Island of Hawaii verkend. We hebben heel veel verschillende dingen gezien en gedaan. En dat typeert Hawaii. De contrasten zijn hier groot in de natuur, het weer en ook in de mensen. Het publiek bestaat uit een vreemde mix van zeer relaxte locals die een eenvoudig leven leiden, rijke Amerikanen die hier overwinteren in kolossale villa's, excentrieke hippies die hier tientallen jaren geleden zijn neergestreken, super verwende toeristen die in extreem dure hotels verblijven en dan nog 'de gewone toerist'. Waarvan 90% in een condo in Kona verblijft en een kleine groep een huis van particulieren huurt (zoals wij). Maar of je nu local of bezoeker bent, iedereen geniet van dit bijzondere eiland!